टुक्रे योजनाका खेलकूद संरचना, न्यून विकास 

लुम्बिनी प्रदेशमा खेलकूद विकासको नाममा खर्च भइरहेको राज्यको ठूलो रकम आज ‘गौरव होइन, गुम्सिएको अवसर’ को पर्याय बन्न थालेको छ। प्रदेश सरकारले दुई वटा गौरवका खेलकूद योजनाको उद्घोष ग¥यो –दाङको नेत्रलाल अभागी रंगशाला र रुपन्देहीको उजीरसिंह रंगशाला । तर ती दुवै योजना आज बजेट, व्यवस्थापन र इच्छाशक्तिको अभावमा अलपत्र अवस्थामा छन् । यो विडम्बनापूर्ण अवस्था एउटा संरचनाको मात्रै समस्या होइन–यसले प्रदेश सरकारको योजना निर्माण, प्राथमिकता निर्धारण र बजेट कार्यान्वयनको गम्भीर कमजोरी देखाउँछ।

एकातिर गौरवका योजनाहरु सुरुआतकै चरणमै रोकिएका छन् भने अर्कोतर्फ टुक्रे योजनाहरुमा बजेट छरिएको छ। तीन वर्षमा २६५ वटा योजनामा पाँच÷दस लाख रुपैयाँको बजेट बाँडफाँड गरिएको तथ्यांक आफैंमा राज्यको स्रोतको ख्यालरहित प्रयोगको उदाहरण हो। यस्तो सानोतिनो बजेटमा निर्माण भएका अधुरा संरचनाले न त स्थानीय खेलाडीलाई सुविधा दिन सक्छ, न त राष्ट्रिय स्तरका प्रतियोगिता आयोजना गर्न। स्कूल र क्लबस्तरका मैदान सुधार गर्नु पनि आवश्यक हो, तर त्यो कार्य गौरवका ठूला योजनाको बलिदानीमा हुनुहुँदैन। प्रदेश सरकारले दीर्घकालीन सोचका साथ ठूला पूर्वाधार बनाउने, त्यसको अनुगमन गर्ने, बजेट निरन्तरता दिने र स्थानीय निकायसँग समन्वय गरेर परियोजना सम्पन्न गर्ने रणनीति लिनु अत्यावश्यक छ।


खेलकूद कुनै पार्टी विशेषको हैन, यो राष्ट्रको गौरवसँग जोडिएको विषय हो। यसले युवाहरुलाई अनुशासन, स्वाभिमान र राष्ट्रियता सिकाउँछ। तर, आज प्रदेशका रंगशालाहरु बजेट अभावमा र प्रशासनिक जटिलतामा रुमलिँदा खेलाडीहरु निराश छन्। अब पनि समय छ – सरकार गम्भीर होस् । गौरवका योजनाहरुलाई पुनः सक्रिय गरियोस् । टुक्रे योजनाको सट्टा केन्द्रीकृत, प्रभावशाली र नतिजामूलक लगानी गरियोस् । युवालाई अवसर दिने संरचना बनाउने काम प्राथमिकतामा ल्याइयोस् । साभारः अग्रिम साप्ताहिक